2016-2017 - Een van de gemeentelijke taken is het verstrekken van uitkeringen aan mensen die daar recht op hebben. Daarbij hoort dus ook: erop toezien dat dat eerlijk gebeurt en dat de spelregels niet worden overschreden. Toezicht houden: hoe doe je dat het meest effectief en efficiënt? Hoe zorg je ervoor dat zo min mogelijk mensen die zich keurig aan de regels houden, worden lastig gevallen terwijl je degenen die dat niet doen er wel uitpikt? Die vraag stelde afdeling Toezicht en Toetsing van Werk en Inkomen, gemeente Rotterdam, ruim 1,5 jaar geleden aan de Kenniswerkplaats Urban Big Data. De Hogeschool Rotterdam heeft de uitdaging aangenomen en is, samen met een team van gemeentemensen en externen, aan de slag gegaan. Dit heeft geleid tot een ‘volwassen’ data analytics project.
Risicoprofielen
De kern van dit project is: op zoek gaan naar risicoprofielen binnen de totale groep van uitkeringsgerechtigden, met behulp van data analytics technieken. Dat gebeurt op basis van interne data die beschikbaar zijn in de gebruikte applicatie voor uitkeringsverstrekking. Vanzelfsprekend met een zorgvuldige toetsing aan de richtlijnen van privacy en informatiebeveiliging.
Werkwijze
Het project is uitgevoerd met behulp van de zgn. Innovatietrechter. Deze bestaat uit vijf fasen: van verkenning (o.a. aanscherpen van de vraagstelling, zicht op de beschikbare data), via het testen van een analysemodel op een beperkte populatie t/m – bij gebleken succes – een inbedding van de methode in de uitvoeringsorganisatie. Met behulp van diverse analysetechnieken en programma R’ zijn allerlei algoritmes beproefd, om na te gaan of een analytics-risicomodel onrechtmatigheid beter voorspelt dan de huidige werkwijze(n), op basis van onder anderen meldingen van derden.
Conclusie na labfase
De conclusie na de labfase, waarbij een model wordt ontwikkeld aan de hand van historische data, was overduidelijk dat data analytics meerwaarde biedt. De ‘proof of the pudding’ wordt echter geleverd in de huidige – pilot – fase, waarin een test wordt uitgevoerd op een beperkte populatie. De resultaten daarvan zijn nog niet bekend. Wel is duidelijk dat dit traject zoveel oplevert en nog zoveel potentie heeft, dat de gemeente besloten heeft om het project in elk geval de komende maanden voort te zetten.
Contactpersoon voor meer informatie: Willy Groenewold, wma.groenewold@rotterdam.nl